
Udało się odnaleźć cząstkę, której istnienie postulował wybitny polski fizyk
22 marca 2021, 19:25W 1973 roku dwóch wybitnych fizyków Leszek Łukaszuk i Basarab Nicolescu ogłosiło, że z ich wyliczeń wynika, iż powinna istnieć nieznana dotychczas kwazicząstka. Odderon, bo o nim mowa, miał być kulą gluonową przewidzianą przez chromodynamikę kwantową. Ten partner znanego już wcześniej – chociaż również teoretycznie – pomeronu, miał składać się z trzech gluonów

Pięć dzieł Heweliusza wpisano na Listę Krajową Programu UNESCO Pamięć Świata
8 czerwca 2021, 10:21Na Listę Krajową Programu UNESCO Pamięć Świata wpisano wyjątkową kolekcję 5 drukowanych traktatów astronomicznych Jana Heweliusza. Jak podkreślono na stronie Pamięć Polski, w jej skład wchodzi pięć unikatowych na światową skalę egzemplarzy: Selenographia i Cometographia – obie z odręczną dedykacją astronoma dla Biblioteki Rady Miasta Gdańska, której spadkobierczynią jest PAN Biblioteka Gdańska, oraz Selenographia, Machinae coelestis pars prior i Machinae coelestis pars posterior z ilustracjami ręcznie kolorowanymi przez samego astronoma.

Instalacja artystyczna spopularyzuje idee fizyki kwantowej
24 września 2021, 05:28„Light Travel” to tytuł projektowanej właśnie instalacji artystycznej dr Karoliny Wojnowskiej-Paterek, architektki z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Projekt z dziedziny „art and science”, którego celem jest popularyzacja idei fizyki kwantowej przez sztukę, realizuje z mężem, prof. Tomaszem Paterkiem z Uniwersytetu Gdańskiego. Jak podkreśla twórczyni, nowa instalacja zilustruje przebywanie w dwóch miejscach jednocześnie - fundament fizyki kwantowej.

Kwazary mogą służyć do pomiarów odległości we wszechświecie
31 grudnia 2021, 08:09Międzynarodowy zespół astronomów, w skład którego wchodzi profesor Marek Biesiada z Narodowego Centrum Badań Jądrowych, zaproponował zastosowanie kwazarów do pomiarów olbrzymich odległości we wszechświecie. Uczni twierdzą, że ich metoda pozwoli dokonywać pomiarów do obiektów odległych od nas nawet o 13 miliardów lat.

Koniec miniaturyzacji? Chińczycy stworzyli tranzystor od długości bramki 0,34 nm
14 marca 2022, 09:35Od dekad tranzystory są mniejsze i mniejsze. Dzięki temu w procesorze możemy upakować ich więcej. To zaś najłatwiejszy sposób na zwiększenie wydajności procesora. Powoli zbliżamy się do momentu, w którym nie będziemy już w stanie zmniejszać długości bramki tranzystora. Niewykluczone, że Chińczycy właśnie dotarli do tej granicy.

Zasilany fotosyntezą procesor działa od roku bez przerwy
6 czerwca 2022, 07:22W piśmie Energy & Environmental Science ukazał się artykuł opisujący mikroprocesor zasilany procesem fotosyntezy. Twórcami niewielkiego systemu są naukowcy z University of Cambridge, a ich procesor pracuje bez przerwy od ponad roku. Ich badania dają nadzieję na stworzenie stabilnego, odnawialnego źródła zasilania dla niewielkich urządzeń.

Rzadki neolityczny grób i cmentarz z epoki wędrówek ludów znalezione w pobliżu Dunaju
23 sierpnia 2022, 14:07W Geisingen-Gutmadingen w powiecie Tuttlingen w Badenii-Wirtembergii firma ArcheoTask GmbH dostała zadanie przeprowadzenia badań archeologicznych. Władze planują bowiem inwestycje, które mają przyciągnąć biznes, a że w sąsiedztwie znaleziono wcześniej średniowieczne groby, do pracy zaprzęgnięto najpierw archeologów. Decyzja okazała się ze wszech miar słuszna.

Powstały drożdże wykrywające kannabinoidy. Pozwolą łatwiej identyfikować różne substancje
16 grudnia 2022, 12:08Naukowcy z Uniwersytetu w Kopenhadze zmodyfikowali drożdże tak, by wykrywały aktywne substancje z konopi indyjskich i pod ich wpływem zabarwiały się na czerwono. Takie drożdże pozwolą łatwiej odkrywać substancje o potencjalnych zastosowaniach medycznych bez konieczności posiadania specjalistycznego sprzętu, dzięki czemu większa liczba instytucji będzie mogła prowadzić poszukiwania takich substancji. Drożdże mogą też posłużyć do stworzenia testów narkotykowych.

Wilk workowaty przetrwał do końca XX wieku?
23 marca 2023, 14:43Wilk workowaty to jedno z najbardziej znanych wymarłych zwierząt. Ten żyjący na Tasmanii drapieżnik został uznany przez Europejczyków za szkodnika i był intensywnie tępiony. Do tego stopnia, że ostatni potwierdzony zabity na wolności wilk zginął w 1930 roku, a ostatni znany przedstawiciel tego gatunku zmarł w zoo na Tasmanii w 1936 roku.

Oto nastolatka zmarła w VII w. w Anglii. Pochodziła z Europy Środkowej i przybyła z elitarną misją
20 czerwca 2023, 11:32W VII wieku w pobliżu dzisiejszego Cambridge w Wielkiej Brytanii pochowano 16-latkę. Jej pochówek, w którym znaleziono m.in. rzadki przepiękny krzyż ze złota i granatów, odkryto w 2012 roku. Teraz naukowcy zrekonstruowali wygląd młodej kobiety i dowiedzieli się, że przybyła na Wyspy z Europy Centralnej. Rekonstrukcję wyglądu przeprowadził Hew Morrison, który w swojej pracy oparł się na danych o wymiarach czaszek oraz grubości tkanek białych kobiet. Dzięki zaś analizom DNA możliwe było określenie koloru oczu i włosów zmarłej.